Według Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) woda jest podstawowym medium, poprzez które będziemy doświadczać skutków zmian klimatycznych1. Dostępność wody staje się coraz mniej przewidywalna w wielu miejscach, a zwiększone występowanie powodzi grozi zniszczeniem lub zanieczyszczeniem źródeł wody i urządzeń sanitarnych. W niektórych regionach susze pogłębiają niedobór wody i tym samym niekorzystnie wpływają na zdrowie i wydajność pracy ludzi. Dlatego też zapewnienie każdemu dostępu do zrównoważonych usług wodno-kanalizacyjnych jest kluczową strategią łagodzenia zmian klimatycznych na nadchodzące lata.
O krok naprzód
Aby wprowadzić prawdziwe zmiany, musimy przyjrzeć się tej kwestii na poziomie społecznym. W rolnictwie wykorzystuje się siedemdziesiąt procent światowych zasobów wody słodkiej. Zrównoważony sektor produkcji żywności to jedyny sposób, aby zapewnić odpowiednią ilość żywności i wody dla wszystkich mieszkańców świata, których liczba w 2050 r. zgodnie z prognozami ma wynosić dziewięć miliardów. Jedną z odpowiedzi jest rolnictwo o obiegu zamkniętym, które pozwala produkować wystarczającą ilość żywności dla rosnącej liczby ludności świata w obrębie granic wyznaczanych przez naszą planetę2. Jest to system, który umożliwia najniższe straty zasobów. Ta wizja jest równie potrzebna, co ambitna. W przyszłości będziemy musieli zastanowić się, w jaki sposób rolnictwo może ograniczać ilość odpadów oraz poddawać je recyklingowi, a także oszczędzać wodę i redukować emisję dwutlenku węgla.
Koniec z marnotrawstwem...
W sektorze szklarniowym uprawy hydroponicznej już teraz wykorzystuje się wodę w bardziej efektywny sposób niż w produkcji bazujące na glebie. W ogrodnictwie i uprawach hydroponicznych możliwe jest zbieranie wody deszczowej do nawadniania roślin. Uprawy w otwartym polu nie dają jednak możliwości ponownego zbierania i wykorzystywania surowców tak łatwo jak w przypadku upraw pod dachem.
Aby świat ogrodnictwa mógł dokonać ważnych zmian, należy wziąć pod uwagę wiele kwestii – od produkcji zrównoważonych podłoży uprawnych przez technologię zarządzania ściekami i zaawansowane technologicznie czujniki w szklarniach po zbieranie wody odparowanej przez rośliny.
Weźmy dla przykładu gospodarowanie ściekami. Dedykowane systemy gospodarowania ściekami w szklarniach mają kluczowe znaczenie, gdy chcemy uprawiać rośliny w sposób zrównoważony. Dzięki wykorzystaniu przefiltrowanego nadmiaru wody drenażowej i ponownemu zastosowaniu jej w uprawie można znacznie poprawić efektywność wykorzystania wody. Staranne gospodarowanie wodą i substancjami odżywczymi w połączeniu z recyklingiem pomoże zmniejszyć koszty, zoptymalizować wzrost upraw i chronić środowisko naturalne.
Szklarniowa uprawa hydroponiczna zyskuje popularność na całym świecie, zarówno w krajach bogatych, jak i ubogich. Uprawa bezglebowa może być prowadzona wszędzie, nawet na obszarach miejskich, które w innym przypadku nie nadawałyby się do tradycyjnej produkcji bazującej na glebie. Wraz z rozwojem ogrodnictwa rośnie zapotrzebowanie na alternatywne podłoża uprawowe inne niż glebowe (np. na bazie wełny kamiennej). Dostawcy mediów do upraw są istotnym elementem współczesnego sektora ogrodniczego oraz znacząco przyczyniają się do jego zrównoważonego rozwoju3. Sektor ten znany jest również ze swojego innowacyjnego charakteru, ponieważ nieustannie poszukuje nowych sposobów na zoptymalizowanie kontrolowanej uprawy roślin. To dobra wiadomość dla praktyk gospodarki wodnej i okazja do stawiania sobie coraz bardziej ambitnych celów w zakresie oszczędnego gospodarowania wodą.
Konsumenci oczekują bardziej zrównoważonej produkcji żywności, a media do upraw odgrywają w tym względzie szczególną rolę. Musimy zatem zacząć myśleć o zużytej wodzie nie jak o produkcie odpadowym, lecz jak o surowcu. Gdy połączymy to z pewnymi zmianami w naszych codziennych nawykach dotyczących zużycia wody, wszyscy będziemy mogli pomóc – na przykład zapewnić bardziej zrównoważony rozwój miast i społeczności oraz czystą wodę pitną dla następnych pokoleń.
