Ogólne zagadnienia dotyczące odżywiania roślin

Ogólne zagadnienia dotyczące odżywiania roślin

Kwestie dotyczące odżywiania i składników odżywczych są często pomijane, traktowane łącznie lub zamiennie bądź postrzegane jako jedno zagadnienie. Mengel i Kirkby (1982) najlepiej opisali różnicę pomiędzy odżywianiem i składnikami odżywczymi w ten sposób: odżywianie oznacza „dostarczanie i wchłanianie związków chemicznych potrzebnych do wzrostu i funkcjonowania metabolizmu”, zaś składniki odżywcze to „związki chemiczne wymagane przez organizm” z jakiegokolwiek nieokreślonego powodu.

Niezbędne składniki odżywcze

Wszystkie niezbędne składniki odżywcze wymagane przez rośliny wysokie, w tym przypadku pomidory, ogórki i paprykę, mają charakter wyłącznie nieorganiczny. Z drugiej strony zwierzęta (w tym człowiek) i niektóre mikroorganizmy, oprócz nieorganicznych składników odżywczych, potrzebują również żywności organicznej. To zasadniczo odróżnia zwierzęta, w tym człowieka, od roślin. Rośliny nie mogą przetwarzać organicznych substancji odżywczych. Dlatego też uprawa roślin z użyciem czysto organicznych składników odżywczych jest nie tylko błędem, lecz jest również myląca. Rośliny wysokie są w stanie wchłaniać i metabolizować jedynie nieorganiczne składniki odżywcze.

Tylko 16 elementów, spośród 92 znanych naturalnych pierwiastków mineralnych, jest uważanych za niezbędne składniki odżywcze dla wzrostu roślin wysokich:

  • Węgiel
  • Wodór
  • Tlen
  • Azot
  • Fosfor
  • Siarka
  • Potas
  • Wapń
  • Magnez
  • Żelazo
  • Mangan
  • Miedź
  • Cynk
  • Molibden
  • Bor
  • Chlor
  • (Sód)
  • (Krzem)
  • (Kobalt)

Pierwiastki podane w nawiasach są uznawane za ważne, ale nie niezbędne dla wzrostu roślin.

Klasyfikacja pierwiastków

Klasyfikacja składników odżywczych do kategorii makro- lub mikroelementów jest w najlepszym razie czysto arbitralna, jeśli opiera się wyłącznie na wymaganiach fizjologicznych rośliny. Na przykład często zawartość Mn w tkance liścia znacznie przekracza wymagania fizjologiczne rośliny w odniesieniu do Mn. Bardziej sensowna i właściwa prawdopodobnie jest klasyfikacja pierwiastków do kategorii makro- i mikroelementów w oparciu kwestie biochemiczne.

Żywe rośliny składają się w 27% z materii organicznej (łodygi, korzenie, liście, kwiaty i owoce), 70% wody i 3% minerałów (jony nieorganiczne) (Mengel i Kirkby, 1982). 

Wczesne wykrywanie niedoborów składników odżywczych

Skuteczna uprawa warzyw szklarniowych na podłożach Grodan® wymaga zrozumienia zagadnień związanych z odżywianiem roślin. Ważne jest, aby zrozumieć rolę każdego minerału niezbędnego dla roślin, aby umożliwić wykrycie wczesnych objawów niedoboru składników odżywczych. Wczesne wykrywanie zależy od dwóch istotnych czynników:

  1. Rola danego składnika odżywczego w organizmie rośliny,
  2. Czy dany pierwiastek może zostać przeniesiony z jednej części rośliny na inną.